Stacja Badawcza Morskiego Instytutu Rybackiego – Państwowego Instytutu Badawczego istnieje już od 70 lat, wcześniej funkcjonowała jako Oddział MIR, miano Stacji Badawczej nosi od 1999 roku. Z okazji jubileuszu wydano monografię placówki autorstwa dr hab. Norberta Wolnomiejskiego, wieloletniego pracownika, obecnie na emeryturze. Publikacja dokumentuje historię Stacji i wpisuje się w obchody Jubileuszu 100 lat morskich badań rybackich i oceanograficznych, który przypada w tym roku.
Po uroczystościach w Gdyni przyszedł czas na świętowanie stulecia w Świnoujściu. Z tej okazji zorganizowano uroczystą konferencję, na której Dyrektor MIR-PIB – dr Piotr Margoński omówił historię powstania, istnienia i działalności Instytutu dla potrzeb prowadzenia morskich badań rybackich i oceanograficznych, a Zastępca Dyrektora ds. Naukowych – dr hab. inż. Joanna Szlinder-Richert, prof. MIR-PIB podziękowała pracownikom naukowym, merytorycznym, obsługi i administracyjnym za trud i efekty pracy całych pokoleń tej odległej placówki.
Prezentacja autora publikacji dr. hab. Norberta Wolnomiejskiego była wystąpieniem bardzo oczekiwanym przez zaproszonych gości. W większości byli to dawni pracownicy, współpracownicy, członkowie Lokalnej Grupy Rybackiej „Zalew Szczeciński” oraz armatorzy rybaccy. Nie zabrakło też przedstawicieli władz lokalnych w osobach przewodniczącej Rady Miasta Elżbiety Jabłońskiej i zastępującej prezydenta Barbary Michalskiej, odczytano również list gratulacyjny od Marszałka Województwa Zachodniopomorskiego Olgierda Geblewicza, który niestety nie mógł być obecny na uroczystości. Uczestnicy konferencji z uwagą wysłuchali jak zaczynano badania wód Zalewu Szczecińskiego i Zatoki Pomorskiej w latach 50-60. ubiegłego wieku. A były to akweny nowe, niepoznane, jak całe tzw. Ziemie Odzyskane. Badania dotyczyły nie tylko ryb i rybołówstwa, choć były one niezwykle ważne wobec problemów z wyżywieniem ludności w tamtych czasach, ale także tego, co sprawia, że wody mają obfitą faunę. Badania dalekomorskie to cała epoka, kiedy poszukiwano wydajnych łowisk na oceanach, a w handlu krajowym pojawiły się nowe gatunki ryb jak kerguleny czy gowiki, a także głowonogi jak kalmary. Era rejsów dalekomorskich skończyła się wraz z zamykaniem łowisk przez państwa, do których należały, a konieczność zakupu licencji czyniła takie połowy nieopłacalnymi. Naukowcy skupili się znów na badaniach Bałtyku.
W dalszej części konferencji dr Adam Woźniczka, kierownik Zakładu Oceanografii Rybackiej i Ekologii Morza MIR-PIB, przedstawił prezentację „Zalew Szczeciński – akwen niezwykły” opisując jego żyzność, obfitość flory i fauny, i potencjalne warunki do bytowania przez liczne stada ryb, zdolność samooczyszczania mimo silnej antropopresji, do czego przyczyniają się filtrujące wodę małże jak racicznica zmienna. Jak podkreślił dr Woźniczka prowadzone obecnie prace pogłębiarskie i tworzenie wysp z odkładanego urobku mogą trwale zmienić charakter zbiornika.
Poza wystąpieniami konferencyjnymi, miało miejsce przekazanie na ręce małżonki wdowy, pani Heleny Porębskiej odznaki honorowej „Zasłużony dla rolnictwa”, którą to Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Grzegorz Puda nadał panu Jerzemu Porębskiemu. Odznaka została oficjalnie przekazana podczas uroczystych obchodów stulecia MIR-PIB w Gdyni dwa tygodnie wcześniej.
Śp. dr Jerzy Porębski pracował w MIR w Świnoujściu w latach 1965-2000, ale oprócz pracy naukowej jego pasją było tworzenie ballad i piosenek o charakterze marynistycznym, z których był bardzo znany nie tylko w środowisku żeglarskim. Na zakończenie uroczystych obchodów to właśnie on miał zaśpiewać swoje utwory, niestety los postanowił inaczej. Koncert zagrał znakomity Duet Liryczny ABC wykonując własne kompozycje oraz piosenki „Poręby”.
Agnieszka Szkudlarek-Pawełczyk
Zdjęcia: Robert Ignaciuk
Publikacja uzyskała dofinansowanie z Programu Operacyjnego „Rybactwo i Morze” Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego Unii Europejskiej.